مزاج سوداوی
مزاج سوداوی
مزاج شناسی گیاه دارویی دکتر خزائی زیر نظر دانش آموخته گیاهان دارویی و فوریت های پزشکی از دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا ،مؤلف و پژوهشگر گیاهان دارویی و مؤلف ،صاحب امتیاز و سردبیر نشریه گیاهان دارویی در دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا
به افرادی سوداوی مزاج گفته می شود که خلط سودا در بدن آنها غالب تر از بقیه اخلاط باشد.
کلیات مزاج سوداوی
• طبع: سرد و خشک
• عنصر: خاک
• فصل: پاییز
• زمان شبانه روز: عصر
• دسته بندی: محافظین
• طعم: ترش
• رنگ: سیاه
• فلز: آهن
• سیاره: مریخ
• سن شیوع: میانسالی – از ۴۰ تا ۶۰ سالگی
صفات کلیدی کسانی که سوداوی مزاج هستند
سودای مزاج ها اغلب درونگرا، خویشتن دار، کمالگرا، دقیق، با دقت، منظم، رعایت قوانین و مقررات، هوشیار، عاقل، منطقی، واقع گرا، واقع بین، كم احساس، محتاط، محافظه کار، میانه رو، ریسک گریز، دوراندیش، محاسبه گر، حسابگر، صرفه جو، خسیس، کنجکاو، ساکت، کم حرف، غیر اجتماعی، کم معاشرت، منزوی، گوشه گیر، مردم گریز، بیزار از سر و صدا، بی حوصله، کم تحمل، بیقرار، خشک، جدی، سخت گیر، سرسخت، ثابت قدم، پایدار، لجباز، سمج، کینه ای، انتقام جو، منفی نگر، بدبین، بدگمان، شکاک، وسواسی، افسرده، اندوهگین، غمگین، ناامید، بی نشاط، زودرنج، حساس، ترشرو، عبوس، غرغرو، خودخور، بخیل، کم انرژی، نگران، مضطرب، دودل، مردد، دارای هوش ریاضی و فنی ، همه جانبه نگر، ریزبین، تیزبین، ایرادگیر، منتقد، پرتوقع، ناراضی، دارای ذهن بیقرار، متفکر، قابل اعتماد، فلسفه باف، خیالپرداز هستند
ویژگیهای ظاهری سودای مزاج ها
توجه: خصوصیات ظاهری هر فرد بستگی زیادی به مزاج اولیه ای دارد که در زمان به دنیا آمدن و یا در زمان تغییرات بدنی دوران رشد و بلوغ داشته است. مزاج اولیه از طریق ژنها از پدر و مادر به فرد منتقل شده و تحت تاثیر شرایط محیطی رحم، شرایط روحی و فیزیکی مادر و خوراکی هایی که مادر در دوران بارداری و شیردهی می خورد، شکل می گیرد. ممکن است این مزاجهای اولیه با گذشت زمان، در اثر تغذیه، شرایط آب و هوایی، شیوه زندگی، نوع شغل و عوامل دیکر تغییر کند و مزاج جدیدی در فرد بوجود آید که به آن مزاج اکتسابی گفته می شود. این مزاج اکتسابی بر ظاهر فرد تاثیر می گذارد، هر چند بر برخی از خصوصیات فیزیکی شکل گرفته با مزاجهای اولیه فرد همچون استخوان بندی یا رنگ چشم تاثیر چندانی نمی تواند داشته باشد.
هیکل: مزاج خشک موجب لاغری افراد می شود. افراد سوداوی معمولا لاغر بوده، هر چند ممکن است بعضی از آنان چاق هم باشند. دارای اندامی باریک و لاغر، ضعیف، غیر عضلانی و استخوان بندی ظریف هستند. سودا موجب کشیدگی استخوانها میشود، زیرا بافت استخوان از سوداست. لذا بدن سوداوی ها با استخوانهای نازک و کشیده ناحیه انگشتان، ساعد و سایر مناطق خود را نشان می دهد. بدنی خشک و تکیده دارند. قفسه سینه لاغر و عضلات کوچک دارند. در صورت افزایش وزن از ناحیه میان تنه (کمر و شکم) چاق می شوند.
پوست: رنگ پوستشان سبزه یا جوگندمی مایل به تیرگی یا سفید مایل به خاکستری است. پوست بدن سرد و سفت و خشک، بدون رطوبت و طراوت است و دارای منافذ متوسط است. کف دست و پایشان سرد است و بروز لکه های تیره و خال در پوست این افراد شایع است.
مو: موهای سر نسبتا پرپشت، خشک و ضخیم یا مجعد بوده و رنگ موها معمولا سیاه و مات است. اگر سودای وی به سمت بلغمیباشد، موی سر سفید و جوگندمی می شود و اگر سودا به سمت صفراباشد، ریزش مو در کل سر وجود دارد و طاسی منطقه ای ندارند. موخوره در آنان شایع است. بدنشان پرمو و دارای موهای تیره و ضخیم است.
ناخن: ناخنهای شکننده ای دارند.
تعریق: پوست آنان دارای منافذ متوسط است و معمولا کم عرق می کنند. استرسهای عصبی سبب افزایش تعریق آنان می شود.
رگها: خون آنها غلیظ است. رگهای دستشان پنهان نبوده، ولی نازک و تیره و غیربرجسته هستند.
نبض: نبض آنها نسبتا کند و خالی، کم قدرت، سست، باریک، اما سفت و سخت است. نامنظمی های ضربان قلب(آریتمی) در ایشان شایع است.
چشم: چشمان معمولا ریز و به رنگ میشی و قهوهای است. سفیدی چشمانشان تیره و کدر بوده و عروق آن واضح نیست. غلبه سودا رنگ سفیدی چشم را کدر می کند. تیرگی زیر چشم در آنان شایع است.
دهان: دهانشان خشک و كم آب است. مزه دهانشان خصوصا در صبح ناشتا شور است.
زبان: زبانشان خشک و صورتی تیره است.
بینی: بینی خشک و شامّه قوی دارند.
گوش: خشکی باعث قدرت شنوایی می شود، بنابراین سوداوی ها گوشهای تیزی دارند. تحمل سر و صدا را ندارند و در سنین بالا سوت کشیدن گوش در آنها زیاد دیده می شود.
قدرت بدنی: كم قدرت و کم انرژی هستند.
حرکات بدن: سرعت حرکاتشان کم تا متوسط است.
تکلم: آرام و حساب شده و با دقت صحبت می کنند. صدایشان رسا نبوده و نسبتا آرام است.
پوشش: در فصول پاییز و زمستان معمولا بیشتر از دیگران و در بهار و تابستان معمولی لباس می پوشند.
سایر: غضروف حنجره برجسته و واضح است. گرفتگی در عضلات پشت ساق پا و گرفتگی در ناحیه گلو از علائم دیگر افراد سوداوی است. چربی و فشار خونشان معمولا بالا نمی رود یا دچار افزایش خفیفی می شود.
خواب: خواب افراد سوداوی کم و سبک است(خواب خرگوشی). دیر به خواب می روند و با کوچکترین صدایی از خواب می پرند. کابوسهای آشفته، ترسناک و تیره و تار، سیاه و تاریک از مشکلات این افراد است و خواب خرابه، قبرستان و پرتگاه می بینند.
گوارش: سودا مسؤول تحریک اشتهاست. اشتهای کاذب فراوان دارند، یعنی زود به زود گرسنه می شوند، امّا خیلی زود هم سیر می شوند. به همین دلیل خوراکشان کم بوده، ولی اهل ریزه خواری هستند. توان هضم غذا در آنان بسیار كم است، نفخ معده فراوان دارند و سوزش سر معده در آنان شایع است. ادرار و مدفوع آنها تیره بوده و یبوست مزاج دارند. گرایش به شوری و شیرینی و گرمی ها دارند، گرایش به سردی ها مثل ترشی ندارند.
میل جنسی تحریک و میل جنسی نسبتا زیادی دارند، ولی توان جنسی آنان کم است و اغلب دچار انزال زودرس هم هستند. تمایلشان به رفتار محبت آمیز بیش از آمیزش جنسی است.
آب و هوا: فصلهای خشک، آب و هوای خشک و کم باران و خصوصا سرد و خشک سودا را زیاد می کند. فصل پاییز برای ایشان فصل نامطلوبی است. سودایی ها در فصل پاییز مزاجشان غلبه می کند و اذیتشان می کند و بخصوص در میانسالان و سالمندان و در فصل پاییز این بیشتر دیده می شود. بیشتر تمایل به هوای گرم دارند و در فصل بهار راحت ترند.
ویژگیهای شخصیتی سودای مزاج ها
اغلب ساکت، منزوی و درونگرا هستند و مایل به تنهایی، گوشه گیرى و گریز از اجتماعند خشک و جدی بوده و کمتر شوخی می کنند. از سر و صدا بیزارند.
سوداوی مزاجان افرادی دقیق، منظم، دوراندیش و محاسبه گر هستند. اهل قانون و حساب و کتاب بوده و به برنامه ریزی در همه کارها معتقدند. علاقمند به حسابگری و مسائل فنی و برنامه ریزی هستند و به جزئیات توجه بسیار می کنند، که این موضوع برای انجام کارهایی که نیاز به موشکافی و دقت و توجه زیاد دارد، مناسب است و افراد سوداوی در این گونه مشاغل موفقند. مانند ساعت سازی، تعمیر وسایل، نویسندگی، جراحی چشم و مشاغل حساسی که انرژی کمی نیاز دارند. اهل توصیف و تفسیر مسائل بوده و داستان نویسان خوبی هستند. استعداد مفسری و تاریخ نگاری و روزنامه نگاری را دارند. در ادارات و محیطهای کارمندی، غلبه با سوداوی هاست و معمولا یکدیگر را می پایند. بازپرسهای خوبی می شوند و در بین این افراد سیاستمداران زیادی یافت می شود.
افرادی كم احساس و منطقی بوده و زیاد اهل معنویت نیستند. کنجکاو و همه سو نگرند و در تصمیم گیریها همه جوانب را در نظر می گیرند. به اندازه ای ریزبین هستند و در جزئیات غرق می شوند که از کلیات غافل می مانند. علاقه به کارهای ظریف و هنری دارند. میانه رو و محتاط و کمی ترسو بوده و ریسک پذیر نمی باشند. امانت داران خوبی هستند و خیانت نمی کنند.
بی حوصله و كم انرژی بوده و تاب و تحمل آنان کم است. زود خسته می شوند و ظرفیت کمی دارند، به همین دلیل گاه فعال و گاه خاموشند. کمی عجول بوده، زود تصمیم می گیرند و سرعت عملشان بالاست، اما استقامت پایینی دارند. گاه سریع بودن سوداوی ها به خاطر بی حوصلگی شان است که می خواهند کارها را زود به انجام رسانند.
تردید، دودلی و وسواس زیادی در تصمیم گیری ها دارند و دائما تغییر عقیده می دهند. امّا پس از تصمیم گیری، در تصمیمات خود بسیار پایدار، ثابت قدم، لجباز و یکدنده بوده مداومت و پافشاری در انجام كار داشته و اصرار دارند که کار را تا آخر به انجام برسانند.
خیلی اهل فكر و خیال بوده و به جای فعالیت، در خیالات و رویاهای خود سیر می کنند. اهل فلسفه بافی و خیالپردازی هستند. اکثر فیلسوفان سوداوی مزاج بوده اند. سودایی ها افکار و آرزوهای بزرگی در سر دارند که در صورتی که مزاجشان را معتدل نگه دارند، می توانند به آنها برسند.
سوداوی مزاج ها نمی توانند به دیگران اعتماد کافی کنند. به آسانی مجذوب کسی نمی شوند و دوستی یا کنار آمدن با آنها کار ساده ای نیست. اهل عاشقی نیستند و حتی وقتی به آنها محبت شود، با سوءظن برخورد می کنند و در پس پرده مهربانی ها، به دنبال نکات منفی می گردند. با این حال، در زندگی خانوادگی، اهل طلاق گرفتن هم نیستند و به زندگی مشترک ادامه می دهند. خشم خود را خوب کنترل می نمایند، ولی کینه ای و انتقام جو هستند و قهرهای طولانی مدت می کنند.
حساس و زود رنجند، زود به دل می گیرند و دلخوری آنها از ظاهرشان مشخص است. پرتوقع و همیشه ناراضی بوده و اهل انتقاد و ایرادگیری هستند. بدبین، منفی نگر و منفی بافند. نگران، بیقرار و ناامیدند و اهل غصه و خودخوری و مستعد افسردگی هستند.
اگر سودا به سمت صفراپیش رود، فرد استقامتش بیشتر می شود، کم خواب تر، عجول تر، پرحرف و زورگو شده و کارها را سریع پیش می برد. همچنین مسایل را بزرگ جلوه داده و از کاه کوه می سازد و توضیحات زیاد می دهد. اگر فرد سودایی به سمت بلغمپیش رود، ساکت تر، منزوی تر، پرخواب تر و بی میل به دنیا می شود و کارهایش را ناتمام رها می کند. اصطلاحا این دو را سودای گرم و سودای سرد می نامند.
اگر غلبه سودا زیاد شود، باعث بدبینی، وسواس، حزن و اندوه شده، افکار بد و خیالات حزنانگیز و فکر خودکشی در آنان شکل می گیرد و از نظر روحی روانی دچار مشکل می شوند. باید دقت کرد که این مزاج از حالت اعتدال خارج نشود. بیماریهای مزمن و مستمر سبب افزایش سودا در بدن می گردند.
پیشنهادات برای سوداوی مزاج ها
شرایط زندگی و غذاهای امروزی باعث شده تعداد افراد سوداوی مزاج زیاد شود. زندگی شهری و آپارتمان نشینی، آلودگی هوا، کار کردن زیاد با کامپیوتر و موبایل و تماشای زیاد تلویزیون سودا را افزایش می دهد. همچنین مصرف بسیاری از فست فودها و غذاهای آماده همراه با مواد نگهدارنده و نیز الکل، سودا را زیاد می کند. اگر افراد سوداوی، مزاجشان را تعدیل کنند به افراد مفید و موفق و نامداری تبدیل می شوند. اما اگر سودا در بدن آنان غلبه کند، در زندگی روزمره دچار مشکل می شوند.
سوداوی مزاج ها می بایست:
از مواد غذایی گرم و ترخصوصا در فصول سرد سال استفاده نمایند.
از مصرف تمامی غذاها و نوشیدنی هایی که دارای طبع سرد به ویژه سرد و خشکهستند پرهیز نموده و در صورت ضرورت و نیاز حتما به مقدار خیلی کم و با خوراکیهای گرم استفاده کنند. از غذاهای یخ زده، کنسرو شده، مانده و بیات و شور و نمک سود که سودا را زیاد می کند، پرهیز نمایند.
از آب و مایعات و نوشیدنی هایی مانند آب هویج و آب سیب به اندازه کافی استفاده نمایند.
از شربت خاکشیر استفاده کنند که علاوه بر تامین رطوبت مناسب، یبوست این افراد را نیز از بین می برد، چرا که یبوست هم باعث تشدید مشکلات عصبی و روحی این افراد می شود.
از پوست خود در هوای خشک محافظت کرده و پوست خود را با روغن زیتون یا روغن کنجد چرب کنند.
بینی خود را با کمی روغن بادام شیرین مرطوب نمایند.
در هنگام عصبانیت نوشیدن آب جوشیده ولرم برای آنان خوب است و آنها را آرام می کند.
از افسردگی، غم، تنهایی، تفکرات دقیق و نگرانی بیش از اندازه به دلیل اینکه موجب افزایش سودا می شوند، دوری نمایند. روابط اجتماعی خود را گسترش داده و با دیگران بیشتر معاشرت کنند.
خندیدن سودا را از بین می برد. به اندازه کافی تفریح و خوشگذرانی داشته باشند، فیلمها و برنامه های طنز و کمدی تماشا کرده و از تماشای برنامه و فیلمهای تراژدی، غم انگیز و ناراحت کننده پرهیز کنند.
از استفاده بیش از حد از کامپیوتر و موبایل و تماشای زیاد تلویزیون (برنامه های غیر طنز) خودداری کنند.
از بی تحرکی به دلیل اینکه باعث از بین بردن حرارت غریزی بدن و بروز سردی می گردد، پرهیز نمایند. ورزشهای خفیف مانند پیاده روی برای آنان مناسب است. در طی روز ۱۰ الی ۱۵ دقیقه پیاده روی کنند.
تا حد امکان در ترافیک و هوای آلوده قرار نگیرند.
حمام کردن با آب ولرم و ماساژ بدن با روغنهای مناسب مفید می باشد.
از هوای سرد و خشک و کولر گازی دوری کنند.
تا جای ممکن از وسواس و تمیز کاری زیاد مخصوصا به دلیل اینکه تماس مستمر با آب باعث افزایش سردی می شود، خودداری کنند.
سفرهای کوتاه به خصوص به مناطق گرم و مرطوب توصیه می شود. بندر عباس و شهرهای سواحل جنوب مزاجشان را در پاییز و زمستان معتدل می کند.
به گشت و گذار در طبیعت بپردازند. گشت و گذار در طبیعت، سودازدا و نشاط آور است.
از بی خوابی و کم خوابی پرهیز نموده و حداقل ۶-۷ ساعت بخوابند. نیم ساعت چرت بعد از ناهار نیز اشکالی ندارد ولی بیشتر از این خوابیدن در طی روز برای آنها مضر است.
خوردن گلاب قبل از خواب یا پاشیدن مقداری گلاب روی بالش برای رفع مشکلات خواب افراد سوداوی و جلوگیری از دیدن کابوس بسیار کمک کننده است.
پاییز فصل سوداست و بهترین فصل برای حجامت افراد سوداوی نیز فصل پاییز است.